JANE-2ren hasiera ofiziala: Aro berri bat minbiziaren aurkako europar lankidetzan

Europako proiektuak JANE-1en diseinatutako zazpi ezagutza-sareak ezarri nahi ditu, behar eta erronka onkologikoei aurre egiteko.

Minbiziaren arloko Jakintza-sareei buruzko EBren baterako ekintza (JANE-2) Milanen merkaturatu zen ofizialki, 2025eko urtarrilaren 28an eta 29an. Proiektu handinahi hori lau urtez luzatuko da, eta Milango (Italia) Fondazione IRCCS Istituto Nazionale Tumori erakundeak koordinatzen du, Europako 29 herrialdetako 121 bazkiderekin.

JANE-2ren helburu nagusia onkologiako erronka premiazkoenei helduko dieten zazpi ezagutza-sare ezartzea da, besteak beste, pronostiko txarra duten minbizi konplexuak, zainketa aringarriak, biziraupena eta minbizia duten nerabe eta gazte helduen arreta.
Partzuergoaren lehen bilera horrek hurrengo urteetan abian jarriko diren zazpi ezagutza-sareak aurkezteko balio izan zuen. Era berean, mahai-inguruak antolatu ziren NoEs (Networks of Expertise) guztietarako zeharkako gaiak lantzeko, hala nola proiektua amaitutakoan sareen iraunkortasunari lotutako erronkak eta industriak izan beharko lukeen zeregina. Eztabaida horietan JANE-2ko NoEs erakundeetako ordezkariek parte hartu zuten, baita minbiziaren arloko hainbat erakunde, erakunde eta proiektutako ordezkariek ere.

JANE-2ren helburuak

JANE-2k 40 milioi euro baino gehiagoko baterako finantzaketa du Europar Batasunaren aldetik, EU4Health programaren bidez. EBn minbiziari buruzko zazpi Ezagutza-sareak sortzea da bere eginkizun nagusia, honako hauek ardatz hartuta:

  • Minbizi konplexuak eta pronostiko txarrekoak
  • Zainketa aringarriak minbizian
  • Biziraupena
  • Lehen eta bigarren mailako prebentzio pertsonalizatua
  • Teknologia omikoak
  • Goi-teknologiako baliabide medikoak
  • Tumoreak dituzten paziente nerabe eta heldu gazteak

Arlo horiek gaur egungo onkologiaren erronkarik erabakigarrienetako batzuk dira, eta EBn harmonizazio handiagoa, osasun- eta ikerketa-erakundeen arteko lankidetza eta elkartruke zientifiko eta teknologiko handia eskatzen dute.

EBko sareko lana

Ane Fullaondo zuzendari zientifikoak moderatutako “EBko sare-lana minbizian oinarritutako ekintza bateratuen bidez” izeneko mahai-inguruak iraunkortasuneko lan-paketea izan zuen ardatz, eta bertan sareei azpiegitura ematearen garrantzia nabarmendu zen, giza baliabideak eta finantzaketa erregularra barne, haien epe luzerako iraunkortasuna bermatzeko. Hala ere, azken hori egitate bat izan dadin, ezinbestekoa izango da estatu kideekiko etengabeko elkarreragina, bai eta sare horiek Europako komunikazio onkologikorako duten balio erantsia frogatzea ere.

Gainera, “JANE-2 transversal WP” izeneko saio bat antolatu zen. Bertan, zeharkako lan-paketeak (WP: Workpackage ingelesez) aurkeztu ziren (koordinazioa, hedapena eta ebaluazioa), bai eta iraunkortasuneko lan-paketea ere (WP4). Bertan, institutuko ikertzaile Sarah Berrocosok Biosistemak buru zuen lan-plana aurkeztu zuen.

Biosistemak erakundeak Euskadi ordezkatzen duen papera

Euskadik aktiboki parte hartzen du JANE-2n, Biosistemak programaren bidez, zeharkako bi lan-paketetan:

  • WP3 Ebaluazioa: Pakete-multzo eta datu-bilketako lider gisa, Biosistemak aukera emango du Baterako Ekintzaren aurrerapena monitorizatzeko eta sareen eraginerako ibilbidea definitzeko estrategiak garatzeko.
  • WP4 Jasangarritasuna: Pakete honen buru izanik, Biosistemak, sare bakoitzarekin batera, bere epe luzerako iraunkortasuna lortzeko ereduak garatuko ditu.

JANE-2 proiektuaren barruan, Euskadin lantalde bat eratuko da, arlo kritikoetan oinarrituta, hala nola minbizi konplexuetan eta pronostiko txarrean, biziraupenean eta minbizia duten nerabe eta gazte helduentzako arretan. Talde honen helburua ezagutzaren aurrerapena sustatzea, asistentzia-ereduak hobetzea eta etengabeko ikerketa eta prestakuntza sustatzea da.

Espero diren emaitzak eta erronkak

JANE-2 urrats garrantzitsua da minbiziaren aurkako Europako lankidetzan. Izan ere, Ezagutza-sareak berriek funtsezko zerbitzuak emango dizkiote Europako onkologia-komunitateari, praktika klinikoko gidak, arretaren kalitate-irizpideak eta ikerketarako laguntza barne.

Proiektu honetan aktiboki parte hartuz, Biosistemak arreta onkologikoa hobetzeko eta arlo horretako erronka premiatsuenei aurre egiteko baterako ahaleginaren abangoardian kokatzen da.